اندازه گیری و مقایسه مزیت نسبی بنگاه های کوچک و متوسط در صنعت فرش دستباف: مطالعه موردی شهرستان اصفهان

با توجه به پدیده رشد جهانی شدن اقتصاد در دهه های اخیر، یک کشور برای حضور قدرتمند در بازارهای جهانی لازم است تا با شناسایی بخشهای دارای توان رقابت خود، زمینه را مهیا سازد. صنعت فرش در ایران از جمله صنایعی است که در بخش کالا های غیر نفتی ظرفیت بالقوه ای را برای کسب ارز دارد و ضمن اشتغال زایی دائمی، عامل مهمی در ایجاد اشتغال های فصلی برای افراد جامعه است. این صنعت دارای توان رقابت در عرصه های بین الملل نیز هست، که در راه حفظ و افزایش توان رقابتی صنعت فرش دستباف و همچنین معرفی اقتصاد ایران در اقتصاد جهانی گسترش بنگاه های کوچک و متوسط می توانند نقش مهمی را ایفا کنند. در این پژوهش ابتدا به بررسی مزیت نسبی صنعت فرش دستباف شهر اصفهان که فرش های ظریف بافت و گل ابریشم این شهر با طرح های فوق العاده زیبای آن همواره از شهرت بسیار زیادی در بازارهای جهان برخوردار بوده اند، پرداخته شده است. در این راه برای اندازه گیری مزیت نسبی از شاخص هزینه منابع داخلی (drc ) برای صنعت فرش شهر اصفهان استفاده شد و سپس این شاخص برای تولیدات مبتنی بر smeمحاسبه شده است تا تأثیر گسترش این بنگاه ها بر مزیت نسبی صنعت فرش دستباف مشخص شود و در نهایت شاخص آنتروپی برای رتبه بندی عوامل هزینه ای بافت یک متر مربع فرش دستباف محاسبه می گردد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که صنعت فرش اصفهان در حالت کلی دارای مزیت نسبی است و همچنین با تفکیک این صنعت در شهر اصفهان به بنگاه های کوچک و متوسط و همچنین تولیدات انفرادی و محاسبه شاخص drc برای این دو گروه نتیجه گرفته می شود که بنگاه های کوچک و متوسط از مزیت نسبی بیشتری نسبت به تولیدات انفرادی برخوردار است و گسترش این بنگاه ها موجب بهبود مزیت نسبی این صنعت می شود. بر اساس نتایج آنتروپی شانون از میان عوامل تولید فرش دستباف، طرح و نقشه بالاترین ضریب را در اختیار دارد، یعنی پراکندگی این متغیر زیاد است و عامل دستمزد کمترین مقدار ضریب را به خود اختصاص داده است.